Zdrowotne właściwości oliwy z oliwek

Pośród wszystkich olejów spożywczych oliwa, a w szczególności oliwa Extra Virgin (często używany skrót EVOO – Extra Virgin Olive Oil) ma najszersze spektrum oddziaływania zdrowotnego. Jednocześnie oddziaływanie to jest najlepiej udokumentowane licznymi badaniami naukowymi często w postaci wieloletnich obserwacji na grupach uczestników obejmujących tysiące osób.

Badania te potwierdzają profilaktyczne i lecznicze działanie oliwy Extra Virgin w przypadku przede wszystkim chorób serca i innych chorób naczyniowych np. badanie https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29141571/ chorób metabolicznych takich jak np. cukrzyca typu 2, niektórych rodzajów nowotworów oraz całego spektrum innych schorzeń. Zobacz też https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7466243/

Oliwa Extra Virgin odgrywa główną rolę w tzw. Diecie Śródziemnomorskiej, która jest modelową dietą dla zdrowego odżywiania się i długowieczności. np. badanie PREDIMED https://bmcmedicine.biomedcentral.com/articles/10.1186/1741-7015-12-78

W szczególności oliwa zawiera duże ilości prozdrowotnych jedno- i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych w stosunku do nasyconych kwasów tłuszczowych. Zgodnie z obecnym stanem wiedzy najkorzystniejsze dla naszego zdrowia są kwasy jednonienasycone, natomiast należy unikać dużego spożycia kwasów nasyconych.

Oliwa charakteryzuje się szczególnie korzystnymi proporcjami tych składników.

Przybliżone ilości poszczególnych kwasów w 100g oliwy są następujące (patrz także https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/171413/nutrients )

- Kwasy jednonienasycone ok. 73 g (w tym 70 g kwasu oleinowego - MUFA 18:1)

- Kwasy wielonienasycone ok. 11 g

- Kwasy nasycone ok. 14 g

Szczególne własności prozdrowotne przypisuje się kwasowi oleinowemu. „Dowody z ostatnich lat wykazały wpływ kwasu oleinowego (OA) na zdrowie i choroby ludzi. Bogata w kwas oleinowy oliwa z oliwek powinna wykazywać działanie modulujące w szerokich funkcjach fizjologicznych, a niektóre badania sugerują również korzystny wpływ na choroby nowotworowe, autoimmunologiczne i zapalne, obok zdolności ułatwiania gojenia się ran.” https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23278117/

Oliwa Ekstra Virgin charakteryzuje się bardzo wysoką zawartością polifenoli, które uważane są obecnie za niezwykle cenny składnik diety mający wpływ na zdrowie i długowieczność. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8064059/

Polifenole są antyoksydantami mającymi szczególnie pozytywny wpływ na różnorodność mikrobiomu, który z kolei wpływa na prawidłowe funkcjonowanie układu immunologicznego.

Zawartość polifenoli w oliwie może istotnie wahać się w zależności od dojrzałości owoców z których jest pozyskiwana. Typowa zawartość polifenoli wg publikacji https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5877547/ 

Oliwa Extra Virgin  150 – 400 mg/kg

Zwykła oliwa   10 – 100 mg/kg

Oliwa rafinowana 0 – 5 mg/kg

Oliwa Extra Virgin zawiera także pewne ilości kwasu α-linolenowego (ω-3) o własnościach  prozdrowotnych opisanych m.in. w https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24898228/